Foutje van de Amerikanen...

bron: https://sites.google.com/site/omgevingsboekmortsel/mens-en-medemens/Mortsel-5-april-1943
bron: YouTube

Bij het opstellen van een omgevingsboek voor Wereldoriëntatie in het eerste jaar van de opleiding zocht ik algemene informatie op over het luchtbombardement op Mortsel. Het resultaat daarvan is hieronder te lezen. In het filmpje zie en hoor je ook getuigenissen van overlevenden.

5 april 1943, Mortsel

Op 5 april 1943 werd Mortsel getroffen door Amerikaanse bommenwerpers. Het was het zwaarste bombardement ooit in de Benelux. Het doel van de bommenwerperpers was de Erla- fabriek. In deze fabriek werden Duitse jachtvliegtuigen hersteld door Belgische arbeiders. Maar slechts een paar bommen kwamen op hun doel terecht, de overige bommen vielen op de woonwijk Oude God. Het dodental was schokkend: 936 doden, waarvan 209 kinderen.

Op de dag van het bombardement scheen de eerste lentezon. De kinderen waren op school, ouders aan het werk. Ondanks de oorlog ging het leven van de inwoners van Mortsel zijn gewone gangetje. Maar de open hemel boven Antwerpen was ideaal voor een bombardement.

Omdat het bombardement overdag gepland werd, was er een groot risico voor de Amerikanen om aangevallen te worden door de Duitsers. Toch ging het door omdat het de mogelijkheid gaf het doelwit efficiënt te treffen. De groot aantal Amerikaanse bommenwerpers vertrokken om het relatief kleine doelwit, de Erla-fabriek, te vernietigen. Er vertrokken 104 zware bommenwerpers, 25 Liberatord en  79 Vliegende Forten richting Mortsel. Rond half vier in de namiddag arriveerden ze, met een twintigtal bommenwerpers minder door technische problemen. Uiteindelijk raakten 223 ton explosieven de stad.

Maar de meeste bommen raakten hun doelwit niet. De reden hiervoor zou de afweer van de Duitse vliegtuigen zijn. Door deze vliegtuigen konden de leidinggevende Amerikaanse bommenwerpers niet meer in een rechte lijn vliegen waardoor ook de bommen verkeerd terecht kwamen. Ook was het aantal vliegtuigen, en hun hoogte te groot. We kunnen vaststellen dat de vlucht een grote mislukking was. Waarom de Amerikanen de missie toch hebben doorgezet is niet duidelijk.

De Erla- fabriek werd relatief zwaar getroffen maar enkele weken later draaide de fabriek terug. Vele scholen werden geraakt door de bommen, waardoor veel kinderen het niet overleefden. Ook de Heilige- Kruiskerk werd volledig vernield. De Gevaert- fabriek bleef ook niet gespaard door de Amerikanen.

Er was enorm veel materiële schade, de straten lagen vol brokstukken waardoor hulpverlening Mortsel moeilijk kon bereiken. 3424 van de 3700 huizen werden beschadigd, heel de gemeente werd zwaar getroffen. Vooral de straten naast de Erla- fabriek ondervonden de meeste schade. Ook omliggende gemeenten, zoals Edegem en Wilrijk werden slachtoffer van het bombardement.