Dossin- kazerne Mechelen

Net terug van een bezoekje aan de Dossin kazerne in Mechelen. Ik moet eerlijk toegeven dat sommige beelden die ik daar zag in mijn gedachten blijven spelen. De meeste tijd hebben we doorgebracht in het museum waarna we een kort bezoekje brachten aan het documentatiecentrum ernaast. Op de foto hierboven zie je een verzameling van alle joden die gedeporteerd werden, de geel gekleurde foto's zijn de foto's van overlevenden.

Het museumbezoek wordt ingeleid aan de hand van een filmpje. Men maakt aan de hand van

werkelijkheidsnabije voorbeelden duidelijk hoe de joden steeds aanzien werden als de schuldigen van alles wat er mis liep. Antisemitisme heeft altijd bestaan en bereikte geleidelijk aan zijn hoogtepunt met de komst van Hitler. Een mooie schets van de aanloop naar de gruwel die plaatsvond in de Tweede Wereldoorlog. 

Na het bekijken van de film kwamen we terecht bij 3 grote schermen waar je interactief informatie kon bekijken aan de hand van touchscreen. Op de schermen vond je verschillende dingen terug zoals: joodse documenten, getuigenissen, plattegronden en foto's van Auswitz- Birkenau, propaganda,... Deze schermen waren zeer interessant, we bleven er dan ook verrassend lang bij stilstaan.

Deze man, Mordka Cudykier, was in het bezit van twee paspoorten. Hij was een Poolse jood die uit angst voor de Jodenvervolging een vals Belgisch paspoort had. Hij werd opgepakt en zijn Belgisch paspoort werd doorkruist. 

DE MASSA

Op de eerste verdieping lag de focus op Duitsland van 1918 tot 1940. Het verdrag van Versailles dat de Duitse bevolking de das omdeed, opstanden, de opkomst van Hitler, de macht van de nazi's begonnen in 1933, Jodenhaat en vervolging,...
Ook het Joods leven in België werd in kaart gebracht, de bezetting van België en de Jodenregistratie door brandmerken, uitsluiting,... Als laatste kregen we te zien hoe ook een andere bevolkingsgroep, de zigeuners, het slachtoffer werd van stigmatisering en hoe ook zij zich moesten registreren.

 De antisemitische strijdorganisatie Volksverwering (Défense du Peuple) kwam alleen in Antwerpen van de grond. Volgens de antisemitische aanplakbriefjes die de beweging verspreidde, ontnamen de vreemdelingen en Joden de Belgen hun werk, onteerden ze vrouwen en meisjes, enzovoort.

Bij de opkomst van Hitler werden er ook oproepen gedaan tegen het fascisme en antisemitisme. Zo was er bijvoorbeeld een Joodse bakker in het Antwerpse die zijn brood zonder Duits meel aanbood met de boodschap 'Geeft uw kinderen geen Hitlerbrood'. Ook andere Joodse organisaties kantelen zich tegen Duitse producten en handelaars die zaken deden met Duitsers. Op 1 mei 1938 wordt een oproep gedaan tegen fascisme en antisemitisme door aanhangers van de socialistische Belgische Werkliedenpartij (zie foto hierboven). Enkele van hun slogans waren 'Recht op werk voor de Joodse massa' en 'Voor vrije immigratie in Palestina'. 

 Volksverwering was een racistisch blad dat tevreden vaststelde dat Joden in verdrukking kwamen. De cynische naam Choleratski verwijst naar de ziekte, Cholera, die uitgeroeid moest worden.

Alle joden moesten zich registreren en werden opgelijst. In mei 1941 moet de hele registratie overal overgedaan worden. Deze keer krijgen de joden ook een grote rode stempel op hun identiteitskaart 'J' of 'JOOD'/ 'JUIF'.

Na een eerste verplichte registratie van de Joden schrijft de Militärverwaltung een tweede registratie van de Joden voor. Duitse en Belgische overheden zien dit als een ideale gelegenheid om te controleren of de Jodenregisters correct zijn opgelijst. Er moet op bevel van de nieuwe secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken een duplicaat gemaakt worden van alle identiteitskaarten. Deze moeten worden bezorgd aan de Sipo-SD in Brussel. Dat gebeurt overal. Alle namen en adressen van Joden in België vallen dus in handen van de nazi's.

ANGST

Op de tweede verdieping gaat men verder. Angst is het kernbegrip. Bij velen ontstaan angstgevoelens als gevolg van het hele gebeuren. Thema's zoals het Joodse onderwijs, georganiseerde diefstal, isolement en geweld waaronder rassenhaat, Jodenster en verzet, razzia's en de jacht op Joden worden hier voorgesteld.

 Op 15 oktober 1942 maakt de Antwerpse afdeling van de Jodenvereniging VJB een attest op dat Sophie Boruchowitz onderwijzeres is in de Tachkemonischool.

DOOD

De laatste en meest aangrijpende verdieping toont ons deportaties van joden, getto's en massa-executies, uitroeiing op industriële schaal in Auswitz-Birkenau, onderduikingen en het leven met een trauma. De beelden spreken voor zich.

Bij aankomst in de Dossin-kazerne worden alle bezittingen van nieuwkomers afgenomen. Op bovenstaande tekening zie je Duitsers die een onverwachhte voetinspectie uitvoeren onder de geïnterneerden. Lijfstraffen en mishandeling stonden op het programma voor wie vuile voeten had. Deze tekening werd gemaakt door Kurt Lewy, na de bevrijding in 1945. Hij werd een maand opgesloten in de Dossin-kazerne.

 Op de foto zie je het kamppersoneel van Auswitz-Birkenau. Ze ontspannen zich bij de Solahütte, een SS-buitenverblijf.

Een uitstap met de SS-helferinnen. In Auswitz-Birkenau waren zij verantwoordelijk voor de communicatie. Ze gaven de cijfergegevens over de selecties en vergassingen door aan Berlijn. De man in het midden is Karl Höcker. (zomer 1944)